Foto: XPB Images / Williams Racing
Het Formule 1-seizoen nadert haar ontknoping. Met nog twee races te gaan hebben Max Verstappen en Lewis Hamilton allebei nog een kans om de wereldtitel te pakken. Pakt Max zijn eerste titel of is het toch Hamilton die aan het langste eind trekt en daarmee op eenzame hoogte komt te staan met een achtste wereldtitel. We weten niet hoe dit seizoen zich zal ontvouwen. Wat we wel weten is hoe het gevecht om te wereldtitel in het verleden is beslecht. In de komende weken zullen we terugblikken op sensationele, spannende en verrassende ontknopingen uit het verleden. Na het overlijden van teambaas Frank Williams blikken we vandaag terug op de laatste titel die zijn renstal wist te winnen. Dit is het verhaal hoe de wereldtitel van 1997 werd gewonnen.
Het seizoen 1997 is een jaar van controverse en bijzondere feiten. De hoofdrolspelers dit seizoen zijn Jacques Villeneuve bij Williams Renault en Michael Schumacher bij Ferrari. Williams wordt gezien als de grote favoriet. Het team is al jaren oppermachtig. Sinds 1989 heeft Williams een samenwerking met Renault en die combinatie blijkt ijzersterk. Gezamenlijk weten ze sinds 1992 de wereldtitels te pakken. Alleen in 1994 en 1995 snoept Benetton ze van Williams af met hun coureur Michael Schumacher. Als schrale troost is de constructeurstitel in 1994 wel voor Williams. Schumacher stapt in 1996 in bij Ferrari en weet dat hij geduld moet hebben. De Scuderia is niet het team van weleer en sinds 1979 wacht op een nieuwe titel. Een meerjarenplan met Schumacher als eerste rijder moet de wereldtitel terugbrengen naar Maranello. Ferrari is verrast als zij in 1997 tegen alle verwachting in plotseling volop meedoen in de strijd voor de wereldtitel.
Ferrari heeft een team gecreëerd dat onverslaanbaar moet worden. Teambaas Jean Todt, technisch brein Ross Brawn, ontwerper Rory Byrne en coureur Michael Schumacher moeten het bij Ferrari voor elkaar gaan botsen. Er is een plan voor de lange termijn gemaakt en dat betekent dat de Scuderia bij aanvang van het seizoen 1997 ook niet het team is dat overwinningen kan pakken. Wel wordt Schumacher bij de seizoensopener in Australië tweede achter David Coulthard in de McLaren. Jacques Villeneuve valt uit, maar de Canadees wint vervolgens in Brazilië en Argentinië en wordt tweede in San Marino. Villeneuve rijdt in 1997 zijn tweede seizoen bij Williams en wordt een jaar eerder tweede in de eindstand achter teamgenoot en wereldkampioen Damon Hill. De Brit moet aan het eind van 1996 vertrekken en dat betekent dat de Canadees doorschuift als de eerste coureur bij het team uit Grove. Williams wil de titel ook graag willen, omdat het een mooi afscheidscadeau is voor Renault. De motorpartner van het team stopt na 1997 met het leveren van motoren in de Formule 1.
Het seizoen bestaat uit zeventien races en na vijftien Grand Prix lijkt de Canadees de beste papieren te hebben. Villeneuve heeft zeven overwinningen gepakt, terwijl Schumacher blijft steken op vier. Omdat de coureur van Williams tijdens de Grand Prix van Luxemburg op de Nürnburgring goede zaken doet door de race te winnen, terwijl concurrent Schumacher uitvalt, kan hij goede zaken doen tijdens de voorlaatste Grand Prix in Japan. Villeneuve begint ook sterk. Hij claimt pole position, maar de wedstrijdleiding start een onderzoek na de kwalificatie. De coureur van Williams zou niet van zijn gas zijn gegaan tijdens een gele vlag situatie.
Williams gaat in beroep tegen de beslissing van de wedstrijdleiding. Daardoor verschijnt hun coureur zonder uitspraak van de wedstrijdleiding aan start van de race. Zijn pole weet Villeneuve niet te verzilveren en hij eindigt slechts als vijfde, terwijl Schumacher doet wat hij moet doen en zijn vijfde overwinning van het seizoen pakt. Voor Villeneuve pakt de raceuitslag helemaal slecht uit als Williams het beroep intrekt met als gevolg dat Villeneuve wordt gediskwalificeerd.
Met nog één race te gaan leidt Michael Schumacher het kampioenschap met slechts een punt voorsprong ten opzichte van Jacques Villeneuve. Wonderbaarlijk genoeg hebben de twee coureurs dit seizoen nooit gezamenlijk op het podium gestaan en dat zou ook tijdens de afsluiter op het Spaanse Jerez niet gebeuren. In de kwalificatie gebeurt nog iets opmerkelijks. De top 3 zet identieke tijden neer. Zowel Villeneuve, Schumacher als Frentzen rijden een tijd van 1.21.072. Villeneuve is de eerste van de drie die de tijd neerzet en daarom vertrekt hij van pole position. Schumacher was eerder dan Frentzen en bij de startopstelling voor de race op zondag staat hij daarom ook voor zijn landgenoot.
Tijdens de race komt de Ferrari goed uit de startblokken en Schumacher neemt de leiding over van Villeneuve. Hij moet voor de Canadees eindigen om kampioen te worden en weet dan ook wat hem te doen staat. In de beginfase van de race rijdt Schumacher weg bij Villeneuve. Hij rijdt ijzersterk en dominant en creëert een ruime voorsprong en rijdt onbedreigd zijn ronden als hij voor het eerst de pits opzoekt voor benzine en nieuwe banden in ronde 22. Villeneuve volgt zijn concurrent een ronde later en komt achter hem terug op de baan. De andere Williams, die wordt bestuurd door Heinz-Harald Frentzen maakt een lange eerste stint en pakt de leiding. Frentzen krijgt de opdracht om de Ferrari zo lang mogelijk op te houden, zodat zijn teamgenoot weer de aansluiting kan vinden bij Schumacher. Inhalen is lastig op dit Zuid-Spaanse circuit en Frentzen slaagt in zijn plan en duikt zelf in ronde 28 naar binnen. De voorsprong van Schumacher is verdwenen, toch behoudt hij, ook na de tweede serie pitstops, zijn positie op de baan ten opzichte van Villeneuve. In ronde 43 komt Schumacher opnieuw binnen en ook nu volgt Villeneuve een ronde later. Schumacher heeft dan ook de beste papieren om het kampioenschap binnen te slepen, maar hij lijkt niet het maximale uit zijn nieuwe set banden te halen.
We zitten in ronde 47 als Villeneuve binnen een seconde van Schumacher komt. DRS bestaat nog niet, waardoor een inhaalactie op pure racecraft moet gebeuren. Schumacher weet dat inhalen moeilijk is en het is net of hij de Canadees bewust dichterbij laat komen. Ook kan het zijn dat hem dit setje banden totaal niet bevalt en daarom zijn banden managet voor de slotfase van de race. De Duitser is er dan ook niet op bedacht als Jacques Villeneuve in actie waagt aan de binnenkant van de ‘Dry Sack’ bocht. Villeneuve remt later en zet zijn wagen naast de Ferrari. Schumacher schrikt van de move en stuurt zijn F310 eerst naar links, maar vervolgens instinctief naar rechts richting de FW19 om het gat te dichten. De twee raken elkaar, waarbij de Ferrari terug naar links stuitert en in de grindbak tot stilstand komt.
De race van Schumacher is voorbij, maar de Duitser is woest omdat hij ervan overtuigd is Villeneuve hem bewust van de baan reed. Hij schrikt als Ross Brawn hem confronteert met de beelden waarop duidelijk zichtbaar is dat de Canadees niet op hem instuurt, maar juist hij instuurt op Villeneuve. Voor de Canadees zijn er ten tijde van de crash nog 22 ronden te gaan. Ondanks dat hij de race leidt, is het niet gezegd dat hij de finish haalt en daarmee het kampioenschap pakt. Door de botsing met Schumacher is zijn linker sidepod zwaar beschadigt en Villeneuve rijdt de slotfase van de race op een stuk rustiger tempo. De McLarens van David Coulthard en Mika Hakkinen naderen in de slotfase van de race de Williams van Jacques Villeneuve. Terwijl de McLarens van positie wisselen bouwt commentator Olav Mol bij de Nederlandse racefans de spanning op.
“Wat gaat er gebeuren. Hakkinen is nu los. Hakkinen wil die overwinning en Hakkinen gaat op weg naar Jacques Villeneuve. Er zijn nog drie ronden te gaan in de wedstrijd. Laat Villeneuve de overwinning aan het team van McLaren want hij komt wel angstig dichtbij en Hakkinen wil graag winnen. Hij weet ook dat Villeneuve nooit en nooit en ten nimmer dat gat dicht zal gooien ten koste van een crash, want dan is Michael Schumacher alsnog wereldkampioen. Het is dus bloedspannend in de laatste fase van de race met Villeneuve, Hakkinen, Coulthard, Irvine, Berger en Frentzen binnen 5,5 seconden nu. Hakkinen komt dichterbij, Hakkinen komt dichterbij. En hoe dicht is hij erbij? Minder dan een paar tienden nu. En daar is hij en Hakkinen is er voorbij! Yes! Mika Hakkinen leidt zijn eerste Grand Prix. Jacques Villeneuve wordt wereldkampioen. Wat een ongelooflijke finish en daar komt ook nog David Coulthard aan de binnenkant. Een dubbelslag voor het team van McLaren. Tranen op de tribune. Mika Hakkinen wint zijn eerste Grand Prix. Jacques Villeneuve wordt wereldkampioen. Wat een ongelooflijk mooie finish van het seizoen 1997. Wow!”
Jacques Villeneuve komt door zijn derde plaats op Jerez op 81 punten in de eindstand en is daarmee wereldkampioen. Michael Schumacher blijft door zijn uitvalbeurt steken op 78 punten en Heinz-Harald Frentzen wordt derde met 42 punten. Toch krijgt het seizoen nog een staartje. Voorafgaand aan de race belooft FIA-president Max Mosley een forse straf voor de persoon of team die de race probeert te beïnvloeden. De wedstrijdleiding onderzoekt de botsing tussen Schumacher en Villeneuve, maar doet het af als een raceongeluk.
De Engelse pers is geen fan van Schumacher en Ferrari en is zeer negatief over de actie van Schumacher. Dat komt ook door een eerdere gebeurtenis. In 1994 komt Schumacher tijdens de seizoensafsluiter in Adelaide in aanvaring met Damon Hill. Met die actie schakelt de Duitser zijn Britse concurrent uit en pakt daardoor zijn eerste wereldtitel. De Engelse pers stelt nu dat hij hetzelfde probeert te doen bij Villeneuve.
De dag na de race maakt de FIA bekend dat Michael Schumacher op het matje wordt geroepen. Hij en Ferrari moeten zich verantwoorden op 11 november. Daar wordt bepaald dat Schumacher opzettelijk heeft ingestuurd op Villeneuve. De Duitser wordt uitzonderlijk zwaar bestraft. Michael Schumacher wordt gediskwalificeerd voor het hele seizoen, waarmee hij zijn tweede plaats in het kampioenschap verliest. Wel behoudt hij zijn punten, overwinningen en andere resultaten.
Jacques Villeneuve rijdt in 2006 zijn laatste F1-race, maar zal na 1997 geen enkele race meer winnen. Het team van Frank Williams wint in 1997 de zevende wereldtitel bij de coureurs en de negende constructeurstitel. Hoewel Williams in de jaren die volgen nog 11 overwinningen pakt, zal het nooit meer de successen uit de jaren ’90 evenaren. In 2013 deed Frank Williams een stap terug en nam zijn dochter Claire de rol van teambaas over. Door Financiële problemen was Williams genoodzaakt het team van de hand te doen in 2020. Hoewel de teamnaam nog altijd bestaat is de familie niet langer bij het team betrokken. Frank Williams overleed 28 november van dit jaar op 79-jarige leeftijd.