Foto: Getty Images / Red Bull Content Pool
De startcrash in Hongarije maakt wat los in Nederland. Voor de tweede race op rij wordt Max Verstappen uitgeschakeld door een Mercedes. Al is het wonderbaarlijk dat hij de race weet te finishen en zelfs punten mee naar het huis neemt. Valtteri Bottas verremt zich op een natte baan en elimineert de top vijf, op teamgenoot Lewis Hamilton na. Daarachter probeert Lance Stroll de puinhoop te ontwijken en schakelt vervolgens Charles Leclerc en Daniel Ricciardo uit. Ook de Australiër kan bij de herstart zijn weg vervolgen, maar met een kapotte wagen valt hij buiten de punten.
Een startcrash kan spectaculair zijn en een complete chaos veroorzaken. Om een paar voorbeelden te noemen: Hockenheim 1994. In de eerste ronde van de wedstrijd is de uitslag al zo goed als beslist als het halve veld wordt uitgeschakeld. De grootste, duurste en meest spectaculaire klapper wordt veroorzaakt op een nat Spa Francorchamps in 1998. David Coulthard is aanstichter van een chaos waar slechts een enkeling ongeschonden doorheen komt. In die tijd is het gebruikelijk dat teams een reservewagen mogen gebruiken bij een herstart. Daardoor nemen de meeste coureurs alsnog deel aan de wedstrijd na de rode vlag situatie. Andere voorbeelden zijn startcrashes die je zeker moet bekijken zijn Australië 2002 en Singapore 2017.
In België gaat het vaak mis en dan vooral in de eerste bocht. De startcrash van 2012. zorgt ervoor dat de regels worden aangepast. Romain Grosjean kent in die tijd bij het team van Lotus een rommelige periode, waarbij hij vaak betrokken en aanstichter is van ongelukken. De crash op Spa is de spreekwoordelijke druppel die bij de wedstrijdleiding de emmer doet overlopen. Grosjean schakelt op weg naar de eerste bocht niet alleen Lewis Hamilton uit, maar ook Fernando Alonso en Sergio Perez worden door zijn actie geëlimineerd. De Fransman krijgt een schorsing van een wedstrijd, waardoor hij de race op Monza moet missen en de FIA introduceert voor 2014 iets nieuws: Het puntenrijbewijs. Dat rijbewijs moet ervoor zorgen dat brokkenmakers worden gestraft, maar vooral ook voorzichtiger gaan rijden. Hoe meer punten je verzamelt op je rijbewijs, hoe groter de kans dat je geschorst wordt.
Dat een coureur een schorsing krijgt is een zeer zwaar middel wat nauwelijks wordt toegepast. Voor Grosjean wordt geschorst is Michael Schumacher de laatste coureur die de race thuis vanaf de bank mag bekijken. De Duitser wordt voor twee wedstrijden geschorst nadat hij zwarte vlaggen negeert tijdens de Grand Prix van Groot Brittannië. Het kan nog anders, want Yuji Ide rijdt in 2006 vier wedstrijden voor Super Aguri. Na een paar wedstrijden wordt de Japanner op advies van de FIA al gedegradeerd tot derde rijder, omdat hij teveel fouten maakt. Na zijn vierde race wordt de racelicentie van de onervaren Ide ingetrokken en is zijn F1-carrière voorbij.
Sinds de invoering van het puntenrijbewijs is nog nooit iemand geschorst. Wel zijn een aantal coureurs dichtbij een schorsing geweest. Vettel komt bijvoorbeeld twee jaar geleden tot 9 punten, maar weet in 2018 en 2020 minder punten te pakken, waardoor hij niet tot de maximum van 12 punten komt. De punten zijn tenslotte een jaar geldig. Tijdens de race hebben de stewards veel middelen om coureurs te straffen zoals een reprimande, tijdstraf, drive through penalty of een stop-and-go penalty. Daar bovenop komen de punten op de licentie.
Lewis Hamilton krijgt tijdens de Britse Grand Prix van dit jaar een tijdstraf van 10 seconden. Veel Nederlanders vinden het een lichte of te lichte straf, maar vraag je actieve en oud coureurs naar de crash, dan antwoord het merendeel dat het een race ongeval is en die worden niet bestraft. Er volgt een straf als er duidelijk een schuldige kan worden aangewezen. De conclusie bij de crash tussen Verstappen en Hamilton is dat beide coureurs de crash kunnen vermijden. Verstappen kan meer naar buiten en Hamilton meer naar binnen. Hamilton wordt uiteindelijk bestraft, omdat hij volgens de wedstrijdleiding, meer kan doen om een aanvaring te voorkomen. De Brit moet dichter op de apex zitten, zodat beide coureurs voldoende ruimte hebben. Daarom wordt de schuld niet volledig bij Hamilton neergelegd, maar wordt hij wel aansprakelijk gehouden. Dat betekent een tijdstraf van 10 seconden en twee punten op zijn rijbewijs. Dat Hamilton vervolgens met gemak de overwinning pakt telt niet mee voor de straf. Er wordt namelijk gekeken naar de overtreding en niet naar de positie op de baan of naar de stand in het klassement. Een straf moet voor elke coureur en elk team gelijk zijn.
Aanhangers van Red Bull vinden gelijke straffen onterecht, omdat Hamilton zo’n straf eenvoudig kan incasseren. In plaats van vijftig seconden eindigt hij nu bijvoorbeeld ‘slechts’ 40 seconden voor de rest van het veld. Toch wordt juist geprobeerd om coureurs evenredig te straffen, omdat dat in het verleden niet zo was. Grosjean wordt het op Spa in 2012 namelijk zwaar aangerekend dat hij Fernando Alonso, de leider in het klassement uitschakelt. Dat betekent ook dat Grosjean mogelijk lichter was gestraft als hij niet Alonso, maar bijvoorbeeld Narain Karthikeyan had geëlimineerd naast Hamilton en Perez. Met de huidige straffen wordt meer consequent en gelijk gestraft.
Bij de huidige straffen wordt ook naar de situatie gekeken. In Hongarije was het nat. Bottas en Stroll zijn bestraft omdat ze schuldig zijn, maar hebben niet de zwaarste straffen gekregen vanwege de condities op de baan. Een ander voorbeeld is de startcrash op Spa in 2018. Nico Hulkenberg verremt zich naar de eerste bocht en zorgt voor een crash waarbij Alonso spectaculair over de Alfa Romeo van Charles Leclerc wordt gelanceerd. In dit geval wordt Hulkenberg als aanstichter aangewezen, maar zijn er geen verzachtende omstandigheden zoals bijvoorbeeld een natte baan. De Duitser ontvangt een gridstraf van 10 plaatsen voor de race op Monza en drie punten op zijn licentie. Ter vergelijking: Bottas en Stroll worden in België vijf plaatsen teruggezet op de grid en ontvangen elk ook drie strafpunten op hun rijbewijs. Vooralsnog heeft geen enkele coureur een zwaardere straf gekregen dan drie punten op de licentie, maar op Spa Francorchamps gebeuren gekke dingen en laat dat nou net de eerstvolgende race op de kalender zijn.